Lab Skill • 3 ชั่วโมง
Module C – Media Preparation
เนื้อหาบทเรียน
5. สูตร MS / ½ MS / Knudson C
| สารเคมี | MS (มก./ล.) | ½ MS (มก./ล.) | Knudson C (มก./ล.) |
|---|---|---|---|
| Macronutrients | |||
| NH₄NO₃ | 1650 | 825 | - |
| KNO₃ | 1900 | 950 | 525 |
| CaCl₂·2H₂O | 440 | 220 | - |
| MgSO₄·7H₂O | 370 | 185 | 250 |
| KH₂PO₄ | 170 | 85 | 250 |
| Micronutrients | |||
| FeSO₄·7H₂O | 27.8 | 13.9 | 25 |
| Na₂EDTA | 37.3 | 18.65 | - |
วิดเจ็ตคำนวณสูตร
คำนวณสูตรอาหาร MS
6. ปรับ pH, เจลลิ่ง และ PGRs
การปรับ pH
pH ของอาหารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมีผลต่อการละลายของสารอาหาร การแข็งตัวของวุ้น และการเจริญเติบโตของพืช โดยทั่วไป pH ที่เหมาะสมอยู่ในช่วง 5.6-5.8
การปรับ pH ให้สูงขึ้น
- ใช้ KOH 1N หรือ NaOH 1N
- เติมทีละน้อยและคนให้เข้ากัน
- วัด pH หลังจากคนสารละลายให้เข้ากันดีแล้ว
การปรับ pH ให้ต่ำลง
- ใช้ HCl 1N
- เติมทีละน้อยและคนให้เข้ากัน
- ระวังการเติมมากเกินไป
สารทำให้เกิดเจล (Gelling Agents)
| ชนิด | ความเข้มข้น (%) | ข้อดี | ข้อเสีย |
|---|---|---|---|
| Agar | 0.6-0.8 | ใช้งานง่าย, ไม่ถูกย่อยโดยพืช | ราคาสูง, อาจมีสารปนเปื้อน |
| Gelrite | 0.2-0.3 | ใช้ปริมาณน้อย, ใส | ราคาสูง, ต้องการ Ca²⁺ |
| Phytagel | 0.2-0.3 | ใส, บริสุทธิ์ | ราคาสูง |
| แป้งข้าวโพด | 5-8 | ราคาถูก, หาง่าย | ขุ่น, ไม่คงตัว |
สารควบคุมการเจริญเติบโต (PGRs)
🌱
Auxins
ออกซินเป็นฮอร์โมนพืชที่ส่งเสริมการยืดตัวของเซลล์ การแบ่งเซลล์ และการเกิดราก
ตัวอย่าง:
- IAA (Indole-3-acetic acid)
- NAA (Naphthaleneacetic acid)
- 2,4-D (2,4-Dichlorophenoxyacetic acid)
- IBA (Indole-3-butyric acid)
ผลต่อการเจริญเติบโต:
- กระตุ้นการเกิดราก
- ส่งเสริมการเกิดแคลลัส
- ยับยั้งการเกิดยอด
- ความเข้มข้นสูงอาจเป็นพิษต่อพืช
🌿
Cytokinins
ไซโตไคนินเป็นฮอร์โมนพืชที่ส่งเสริมการแบ่งเซลล์และการเกิดยอด
ตัวอย่าง:
- BA/BAP (6-Benzylaminopurine)
- Kinetin
- Zeatin
- TDZ (Thidiazuron)
ผลต่อการเจริญเติบโต:
- กระตุ้นการเกิดยอด
- ยับยั้งการเกิดราก
- ลดการครองความเป็นยอด
- ส่งเสริมการแตกกอ
🌾
Gibberellins
จิบเบอเรลลินเป็นฮอร์โมนพืชที่ส่งเสริมการยืดตัวของลำต้นและการงอกของเมล็ด
ตัวอย่าง:
- GA₃ (Gibberellic acid)
- GA₄
- GA₇
ผลต่อการเจริญเติบโต:
- ส่งเสริมการยืดตัวของลำต้น
- กระตุ้นการงอกของเมล็ด
- ทำลายการพักตัวของเมล็ด
- ส่งเสริมการออกดอก
🧪
Other PGRs
สารควบคุมการเจริญเติบโตอื่นๆ ที่ใช้ในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
ตัวอย่าง:
- ABA (Abscisic acid)
- Ethylene
- Polyamines
- Brassinosteroids
ผลต่อการเจริญเติบโต:
- ABA: ชักนำการพักตัว
- Ethylene: ส่งเสริมการสุกของผล
- Polyamines: ส่งเสริมการแบ่งเซลล์
- Brassinosteroids: ส่งเสริมการยืดตัวของเซลล์